Tokom protekle decenije, Sarajevo Film Festival aktivno je razvijao programe i strateška partnerstva usmerena na rešavanje pitanja rodne neravnoteže i osnaživanje glasova žena u filmskoj industriji. Rodna ravnopravnost je apsolutno bitna i u svetu filma, Sarajevo Film Festival to zna. Nadovezujući se na Sarajevsku deklaraciju, rezultat konferencije iz 2014. godine koju su zajednički organizovali Vijeće Evrope, Sarajevo Film Festival uz svoju profesionalnu platformu CineLink Industry Days, uveli su ciljane inicijative za promociju rodne ravnopravnosti, osnaživanje filmskih radnica i borbu protiv sistemskih nejednakosti unutar regionalnog i evropskog filmskog okruženja.
Od potpisivanja Povelje 50/50 do 2020. godine, Sarajevo Film Festival je pokazao jasnu posvećenost uravnoteženijoj zastupljenosti rediteljica i reditelja u svojim ključnim programskim sekcijama. Ova posvećenost ima veći utjecaj kada se posmatra u odnosu na širi evropski kontekst, gdje su žene i dalje značajno nedovoljno zastupljene, sa samo 26% produkcija koje su režirale žene, prema istraživanju Evropskog audiovizuelnog opservatorija, objavljenog 2023. godine.
Ova putanja osnažuje ulogu Sarajevo Film Festivala kao pokretača kulturnih promena i njegovu kontinuiranu posvećenost unapređenju jednakosti kako na ekranu tako i unutar industrije.
Pored rastućeg regionalnog dosega, strategija rodne ravnopravnosti Festivala je ojačana kroz saradnju u kojoj sarađuju ključni partneri. To su Mastercard, Ujedinjene nacije u Bosni i Hercegovini i Slovenački filmski centar, koji podržavaju filmske autorke kroz posebne nagrade.
Fondacija UNIQA SEE Future, koju je 2024. godine osnovala UNIQA, pokrenula je Program podrške filmskim autoricama kako bi ženama pružila mogućnosti za produkciju i umrežavanje širom Bosne i Hercegovine, Hrvatske, Srbije, Crne Gore, Bugarske i Rumunije. Inicijativi su se od tada pridružili Filmski centar Crne Gore i Filmski centar Srbije.
Prve dobitnice programa predstavljene su u junu ove godine na Slano Film Days.
Dve temeljne nagrade, Specijalna nagrada Sarajevo Film Festivala za promovisanje rodne ravnopravnosti, te CineLink Female Voices, uspostavljene kroz ključna institucionalna partnerstva, stoje kao stubovi šire posvećenosti Festivala društvenim promjenama, slaveći rodnu ravnopravnost i osnaživanje žena u filmu kao bitne vrednosti kako na ekranu tako i van njega.
Specijalna nagrada Sarajevo Film Festivala za promovisanje rodne ravnopravnosti
Osnovana u partnerstvu s kompanijom Mastercard, Specijalna nagrada za rodnu ravnopravnost Sarajevo Film Festivala ima i novčani iznos od od 7.500 eura. Ova nagrada povezuje različite kategorije, a dodeljuje se rediteljki čiji debitantski rad pokazuje snažan autorski glas i doprinosi rodnoj ravnoteži u kinematografiji.
Nagrada odražava zajedničku viziju inkluzivnog pripovijedanja i važnosti davanja platforme novim glasovima u globalnoj kinematografiji.
Ovogodišnju dobitnicu Specijalne nagrade Sarajevo Film Festivala za rodnu ravnopravnost odabraće tročlani žiri.
Žiri čine Anna Croneman, Ivan Marinović i Norika Sefa.
Nagrada CineLink Female Voices
Podrška filmovima i serijama o kojima ćete govoriti sutra. Nagrada CineLink Female Voices (u novčanom iznosu od 20.000 eura) osmišljena je i pokrenuta sa Slovenačkim filmskim centrom kako bi se ukazalo na kontinuirani nedostatak ženskih perspektiva u kinematografiji Jugoistočne Evrope. U okviru programa CineLink Co-Production Market i CineLink Drama, podržava projekte u razvoju koje vode producentkinje i rediteljke, nudeći im veću vidljivost i finansijsko ohrabrenje da svoj rad ožive. Prepoznajući da je osnaživanje ženskih glasova i priča integralno za unapređenje agende Žene, mir i sigurnost i izgradnju inkluzivnih, miroljubivih društava, Ujedinjene nacije u Bosni i Hercegovini pridružile su se 2024. godine kao suosnivač. To su učinile uz podršku projekta Fonda za izgradnju mira (PBF) Generalnog sekretara UN-a Žene vode na putu mira i sigurnosti u Bosni i Hercegovini, koji zajednički provode UN Women, UNFPA i IOM, u partnerstvu s Ministarstvom za ljudska prava i izbjeglice BiH.
Pod istim okvirom, Ujedinjene nacije BiH takođe podržavaju nagradu Amira Lekić.
Nagrada odaje počast novim producentkinjama mlađim od 35 godina u Bosni i Hercegovini, osiguravajući održiv lanac žena koje oblikuju audiovizuelni narativ regije.
Dobitnicu nagrade CineLink Female Voices (ženski glasovi) odabraće tročlani žiri.
Žiri funkcioniše u sastavu Aida Begić, Nataša Bučar i Dita Rietuma. Kroz ove nagrade i inicijative, Sarajevo Film Festival aktivno stvara prostor za ženske priče, ulaže u njihov razvoj i zalaže se za pravedne, sigurne i inkluzivne industrijske standarde. Partnerstvom s institucijama, nacionalnim filmskim telima i liderima privatnog sektora, Sarajevo Film Festival potvrđuje svoju dugoročnu predanost izgradnji ravnopravnijeg i reprezentativnijeg filmskog okruženja u regiji i šire.
31. Sarajevo Film Festival održaće se od 15. do 22. augusta 2025. godine.
Foto: Sarajevo Film Festival / Instagram (@sarajevofilmfestival)
